بررسی اثر رژیم غذایی dash بر مقاومت انسولینی، التهاب، و استرس اکسیداتیو در دیابت بارداری: یک کارآزمایی بالینی تصادفی

مقدمه: بر طبق دانش ما هیچ گزارشی مبنی بر اثرات رژیم غذایی dash (dietary approaches to stop hypertension) بر مقاومت انسولینی، التهاب، و استرس اکسیداتیو در زنان باردار مبتلا به دیابت بارداری (gdm) در دست نیست. این مطالعه با هدف بررسی اثرات رژیم غذایی d‏ash بر مقاومـت انسولینی، hs-crp (high-sensitivity c-reactive protein) و شـاخـص های استرس اکسیداتیو در بین زنان مبتلا به دیابت بارداری انجام شد. روش ها: این کارآزمایی بالینی تصادفی بر روی 32 زن باردار که در هفته 24 تا 28 بارداری تشخیص دیابت بارداری برای آنها داده شده بود، اجرا شد. شرکت کنندگان به صورت تصادفی به یکی از گروه های کنترل (16 نفر) یا رژیم غذایی d‏ash (16 نفر) برای 4 هفته تخصیص داده شدند. رژیم غذایی d‏ash غنی از میوه ها، سبزی ها، غلات کامل، و محصولات لبنی کم چرب بوده و مقادیر اندکی چربی اشباع، چربی کل، کلسترول، غلات تصفیه شده و شیرینی ها، به همراه 2400 میلی گرم سدیم در روز را شامل می شد. در رژیم غذایی گروه کنترل40% تا 55% انرژی از کربوهیدرات، 10% تا 20% از پروتئین و 25% تا 30% از چربی بود. نمونه های خون ناشتا در ابتدا و پس از 4 هفته مداخله جهت اندازه گیری گلوکز پلاسما ناشتا (fpg)، انسولین سرم، hs-crp، مدل هموستاز ارزیابی مقاومت انسولینی (homa-ir)، ظرفیت تام آنتی اکسیدانی پلاسما (tac) و سطح تام گلوتاتیون (gsh) جمع آوری شد. یافته ها: مصرف رژیم غذایی dash در مقایسه با رژیم کنترل منجر به کاهش fpg (62/7- در برابر 68/3 میلی گـرم در دسی لیتر؛ 02/0=p)، سطوح انسولین سرم (62/2- در برابر 32/4 µiu/ml؛ 03/0=p) و امتیاز homa-ir (8/0- در برابر 1/1؛ 03/0=p) شد. همچنین غلظت tac پلاسما (2/45 در برابر 2/159- mmol/l؛ 0001/0>p) و gsh (1/108 در برابر 9/150-µmol/l؛ 0001/0>p)در گروه dash در مقایسه با گروه کنترل افزایش یافته بود. تفاوت معنی داری در میانگین تغییرات سطح سرمی hs-crp بین دو رژیم غذایی یافت نشد. مقایسه های درون گروهی کاهش معنی داری در سطح tac و gsh پلاسمایی در رژیم کنترل نشان داد، در حالی که این شاخص ها در گروه رژیم غذایی d‏ash افزایش معنی داری داشتند. مصرف رژیم غذایی dash در زنان باردار مبتلا به gdm اثرات سودمندی بر fpg، سطح سرمی انسولین، امتیازhoma-ir، tac پلاسما، و سطح تامgsh داشت. اثرات این الگوی غذایی بر پیامدهای بارداری نیاز به بررسی در مطالعات آینده دارد.